trepetljikaši (Ciliata), razred praživotinja najsloženije građe. Tijelo im je ovijeno tankom kožicom (pellicula), ispod koje su u bazalnim tijelima učvršćene mnogobrojne trepetljike (cilije). Imaju dvije jezgre različitih fiziol. funkcija: veća, makronukleus, regulira vegetativne procese (kretanje, hranjenje itd.), a sasvim malena, mikronukleus, ima generativnu funkciju u spolnom razmnožavanju. Trepetljikaši se razmnožavaju nespolno (diobom, rjeđe pupanjem) i spolno konjugacijom, a ne kopulacijom kao ostale praživotinje. Veličina im je od 20 μm do 3 mm; raznovrsnih su oblika; hrane se bakterijama, algama te drugim praživotinjama. Hranu unose kroz usta (citostom). Neki poput grabežljivaca gutaju hranu, a drugi trepetljikama stvaraju virove te im struja vode donosi hranu (bakterije, detritus i dr.), koju zatim uvlače i probavljaju u hranidbenim vakuolama. Neprobavljene ostatke izbacuju kroz drugi stanični otvor citopig. Pulsirajuće vakuole izbacuju tekući sadržaj. Trepetljikaši žive u vodi, u vlažnom tlu, a jedna skupina (Tintinnina) dio je morskoga zooplanktona. Najbujnije se razvijaju u ustajaloj vodi, u kojoj se raspada org. tvar. Prema obliku i rasporedu trepetljika te nekim drugim oznakama dijele se na 2 podrazreda: jednakotrepetljikaši (Holotricha) i zavojnotrepetljikaši (Spirotricha).
Među trepetljikašima ima i nametničkih oblika. U crijevu čovjeka i svinje parazitira balantidij ili srdoboljni trepljaš, a neki parazitiraju u koži riba. Trepetljikaši iz reda Entodiniomorpha (vrsta Entodinium caudatum) žive u buragu preživača, u slijepom i debelom crijevu konja, gdje djeluju kao simbionti (pomažu pri probavi razlažući celulozu). U 1 cm³ kaše iz buraga ovce nađeno je oko 1 mil. različitih trepetljikaša. Najpoznatiji je trepetljikaš papučica (Paramecium caudatum), koja se često koristi u eksperimentalne svrhe.
