Loren [lɔ:'ren], Sophia (pravo ime Sofia Scicolone), talijanska filmska glumica (Rim, 20. IX. 1934). Izvanbračno dijete, djetinjstvo je provela u oskudici. Nakon uspjeha na nekoliko natječaja za najljepšu djevojku 1949–50., radila je kao fotomodel i od 1950. na filmu kao statistica te sitna epizodistica. Upoznavši se s producentom Carlom Pontijem (budućim suprugom), od 1953., kada je uzela ime Sophia Loren, glumi glavne uloge. Fotogenična crnka, atraktivna i stasita, pomalo egzotičnih crta lica, nastupa ponajprije u populističkim komedijama, u ulogama erotski provokativnih (u tradiciji tipa pin-up), domišljatih, a kadikad i prevrtljivih pučanki, npr. u filmovima Napuljsko zlato (L’oro di Napoli, 1954) Vittoria De Sice, Šteta što je loša (Peccato che sia una canaglia, 1954), kojim započinje dugogodišnju glumačku suradnju s Marcelom Mastroiannijem, i Sreća je biti žena (La fortuna di essere donna, 1956) Alessandra Blasettija, Kruh, ljubav i … (Pane, amore e …, 1955) Dina Risija, Lijepa mlinarica (La bella mugnaia, 1955) Marija Camerinija. Od 1957. glumi u američkim i britanskim produkcijama, varirajući tip »dekorativnih ljepotica« u pustolovnim filmovima, okušavši se 1958. i u melodramskim ulogama zasnovanima na tenziji njezina izgleda i fatalističkih tonova u filmovima Ključ (The Key) Carola Reeda i Žudnja pod brijestovima (Desire Under the Elms) Delberta Manna te u realističkoj dramskoj interpretaciji u Crnoj orhideji (The Black Orchid) Martina Ritta, a nastavlja nastupati i u komedijama, kako u duhu ranijih talijanskih uloga, npr. Počelo je u Napulju (It Started in Naples, 1960) Melvillea Shavelsona, tako i šireći raspon, npr. kao glumica u komičkom vesternu Đavolica u ružičastom (Heller in Pink Tights, 1960) Georgea Cukora. Od 1960. ponovno glumi i u domovini, balansirajući između dramskih i komičnih nastupa. Među prvima najveći uspjeh postiže emocionalno intenzivnim tumačenjem majke koja očajnički pokušava nadvladati osobne tragedije u metežu II. svjetskog rata u filmu Žena iz Ciociarie (La ciociara, 1960) Vittoria De Sice za koju je nagrađena Oscarom, a ističe se i drugim ulogama kojima preokreće stereotip zavodnice, kreacijama likova osjenčanih sjetom u De Sicinim melodramama Suncokreti (I girasoli, 1969) i Putovanje (Il viaggio, 1974), te, osobito, kao rezignirana domaćica u razdoblju fašizma u filmu Izuzetan dan (Una giornata particolare, 1977) Ettorea Scole. Također, u povijesnim spektaklima Anthonyja Manna El Cid (1961) i Pad Rimskoga Carstva (The Fall of the Roman Empire, 1964), dostojanstvenom fizičkom prisutnošću daje sugestivan filmski ekvivalent epske, pa i tragičke junakinje. Među komedijama najzapaženije su De Sicine, omnibus-film Jučer danas sutra (Ieri, oggi, domani, 1963), u kojem glumi tri lika karakterno varirajući tip ljepotice (od razmažene do požrtvovne) i Brak na talijanski način (Matrimonio all’ italiana, 1964), u kojoj postiže ravnotežu komike i sentimentalnosti tumačeći junakinju koja uspijeva nadvladati patrijarhalne obrasce, surađuje i s Charlijem Chaplinom nastupivši u njegovoj romantičnoj komediji Grofica iz Hong Konga (A Countess from Hong Kong, 1967), komične i ozbiljnije tonove prožima i u Svećenikovoj ženi (La moglie del prete, 1970) Dina Risija, a dar za čistu komiku potvrđuje u Mortadeli (La mortadella, 1971) Marija Monicellija. Od kraja 1970-ih nastupa ugl. na televiziji (tako u biografskom filmu Sophia: njezina vlastita priča – Sophia: Her Own Story, 1980. tumači samu sebe i svoju majku koju utjelovljuje i u miniseriji Moja je kuća puna zrcala – La mia casa e piena dei specchi, 2010., prema autobiografskom romanu svoje sestre, a ponavlja i Oscarom nagrađenu ulogu u miniseriji Žena iz Ciocarie, 1989). Najzapaženije su joj filmske uloge u tom razdoblju autoironijski nastup u filmu Prêt-à-Porter (1994) Roberta Altmana te kreacija lika stare prostitutke u melodrami Život pred sobom (La vita davanti a sé, 2020) u režiji sina Edoarda Pontija. Uz više nagrada za pojedinačne uloge, dobila je počasnog Oscara 1991. te počasnoga Zlatnoga lava na festivalu u Veneciji 1998.
