struka(e): kemija

neptunij (po planetu Neptunu), simbol Np (novolat. neptunium), radioaktivan transuranijski kemijski element iz skupine → aktinoida (atomski broj 93, relativna atomska masa 237,0482), radioizotopi s masenim brojevima od 226 do 242. Najdulje vrijeme poluraspada ima radioizotop 237Np (2,14 × 106 god.), koji u malim količinama nastaje kao sporedni proizvod u nuklearnom reaktoru. Neptunij su 1940., kao prvi transuranijski element, otkrili → E. M. McMillan i → P. H. Abelson u produktima bombardiranja uranijeva radionuklida 238U neutronima, ali se u vrlo malim količinama nalazi i u prirodnim ležištima uranijevih ruda. Neptunij je srebrnastobijel metal gustoće 20,25 g/cm³ i tališta 644 °C. Pripravljene su neptunijeve soli (halogenidi, oksidi, fosfid i sulfid), u kojima je on najčešće peterovalentan, ali može imati i valencije 3, 4, 6 i 7.

Citiranje:

neptunij. Hrvatska enciklopedija, mrežno izdanje. Leksikografski zavod Miroslav Krleža, 2013. – 2024. Pristupljeno 5.12.2024. <https://www.enciklopedija.hr/clanak/neptunij>.