Cygnus X-1

Cygnus X-1 [ci'gnus] (Labud X-1), najsjajnija zvijezda u području rendgenskoga zračenja i Zemlji najbliža crna rupa. Nalazi se u zviježđu Labudu. Udaljena je od Zemlje oko 7200 svjetlosnih godina i udaljava se radijalnom brzinom od –13 km/s. Dvojna je zvijezda koju čine izvor rendgenskoga zračenja, akrecijski disk oko crne rupe Cygnus X-1 i modri div HDE 226868. Zvijezde su razmaknute 0,2 astronomske jedinice i obilaze baricentar u periodu od 5,6 dana. Masa modroga diva je oko 30 puta veća od Sunčeve, a masa crne rupe 15 do 22 puta veća od Sunčeve. Površina modroga diva izdužena je prema crnoj rupi a površinska temperatura je oko 31 000 K. Smatra se da je akrecijski disk nastao gravitacijskim privlačenjem zvjezdanoga vjetra što ga emitira modri div.