struka(e): zoologija
ilustracija
PREHRAMBENI LANAC ekološke piramide
ilustracija
PREHRAMBENI LANAC, trofički stupnjevi – 1. Sunce, 2. proizvođači, 3. primarni potrošači, 4. sekundarni potrošači, 5. tercijarni potrošači, 6. razgrađivači, 7. disanje

prehrambeni ili trofički lanac (grčki τροφιϰός: koji se odnosi na hranu) (hranidbeni lanac), slijed kruženja organskih tvari u prirodi kroz uzastopni slijed živih oblika. Energija koja pokreće biološke sustave dolazi od Sunca. Prvi je stupanj njezina ulaska u prehrambeni lanac fotosinteza, stvaranje organske tvari (biljke). Dva su osnovna tipa prehrambenih lanaca: herbivorni (počinju od biljaka) i detritivorni (počinju od mrtve organske tvari). U prirodi između njih ne postoji granica već oni tvore prehrambenu mrežu. Ovisno o položaju koji organizam zauzima u prehrambenoj mreži, svrstava se u trofičke stupnjeve. Biljke pripadaju prvomu trofičkom stupnju (proizvođači), biljožderi drugomu (primarni potrošači), mesožderi trećemu (sekundarni potrošači), mesožderi višega reda četvrtomu (tercijarni potrošači) itd. Energija se u prehrambenom lancu degradira u svakoj karici lanca zbog disanja, zračenja topline i tvari izgubljenih izlučivanjem. Na kraju prehrambenoga lanca kemijska energija pretvara se u toplinsku i više se ne može koristiti pa je potreban neprestani dotok energije izvana (Sunce). Grafički se prehrambeni lanac prikazuje ekološkim piramidama: 1) piramidom brojeva (broj jedinki po m²); 2) piramidom biomase (gram suhe tvari po m²) i 3) piramidom produktivnosti (miligram suhe tvari na dan po m²). Svaka prethodna trofička razina mora imati ili veću biomasu, broj ili energiju da bi mogla podržati iduću.

Citiranje:

prehrambeni lanac. Hrvatska enciklopedija, mrežno izdanje. Leksikografski zavod Miroslav Krleža, 2013. – 2024. Pristupljeno 2.12.2024. <https://www.enciklopedija.hr/clanak/prehrambeni-lanac>.